E. Kazan, scena iz filma Tramvaj zvan čežnja
Elia Kazan
Kazan, Elia (pravim imenom i prezimenom Elías Kazantzóglou), američki filmski i kazališni redatelj, producent i glumac te književnik grčkoga podrijetla (Istanbul, 7. IX. 1909 – New York, 28. IX. 2003). U SAD-u od 1913. Afirmirao se kao redatelj ljevičarskoga Group Theatera i suosnivač Actors Studija. Potom postaje jedan od najznačajnijih filmaša svojega vremena, ponajprije ostvarenjima Džentlmenski sporazum (1947, Oscari za najbolji film i režiju), Tramvaj zvan čežnja (1951, prema drami T. Williamsa i brodvejskom komadu u vlastitoj režiji), Na dokovima New Yorka (1954, po romanu B. Schulberga, nagrađen s 8 Oscara, uključujući za najbolji film i režiju), Istočno od raja (1955, po romanu J. Steinbecka), Divlja rijeka (1960) i Sjaj u travi (1961, po romanu W. Ingea). Filmovi mu se odlikuju vizualnom ekspresivnošću, provokativnim temama, društvenom kritičnošću te likovima buntovnih individualaca utjelovljenih u snažnim glumačkim osobnostima (M. Brando, J. Dean). Godine 1999. nagrađen specijalnim Oscarom. Ostali važniji filmovi: Viva Zapata! (1952), Baby Doll (1956), Amerika, Amerika (1963, po vlastitom romanu), Posljednji tajkun (1976, po romanu F. Scotta Fitzgeralda).