novela (tal.), vrsta umj. proze koja se odlikuje sažetim pripovijedanjem o jednom događaju i jednoj osobi. Po svojstvima često se uspoređuje s pripovijetkom i kratkom pričom. Iako se kratke priče mogu pronaći u indij., arap., bibl. i ant. književnosti, n. kao zasebna vrsta nastaje u predrenesansi (zbirka Il novellino, XIII. st.). Tvorcem se smatra tal. pisac Giovanni Boccaccio (Decameron). Uz kratkoću i dram. napetost, novelu karakterizira specifičan svjetonazor u kojem se odstupa od srednjovj. modela legende i oblikuje izvorna priča iz svakodnevnog života. N. se razvija u svim kasnijim knjiž. epohama: uz renesansu (Cervantes), posebno je cijene realizam (de Maupassant, Turgenjev) i modernizam (Čehov). Među hrv. novelistima ističu se A. G. Matoš, R. Marinković i M. Krleža.