dinosauri (grčki: deinos strašan, sauros gušter), velegmazovi. Red izumrlih gmazova najvećma golemih dimenzija. Prema građi kukova dijele se u gušterokuke i pticokuke. U prvoj su skupini najpoznatiji diplodok i brontosaur (hodali su na 4 noge, imali su malenu glavu te dugačak vrat i rep; dosad najveće poznate životinje) te tiranosaur (kretao se na snažnim stražnjim nogama, a prednjima hvatao plijen). U drugoj su skupini najpoznatiji iguanodon, stegosaur (s velikim trouglastim pločama uzduž leđa i repa) te triceratops (s 3 roga na velikoj glavi). Neki su bili grabežljivci, drugi biljojedi. Pojavili su se u trijasu, svoj najveći razvoj dostigli su u juri, a izumrli su u kredi. Postoje razne teorije o njihovu naglu izumiranju, najprihvatljivija se čini Alvarezova (1980) o padu velikog asteroida na Yucatán, koji je izazvao opsežne klimatske a posljedično i druge promjene u okolišu.