fonograf (grč.), prvi tip gramofona, uređaj za snimanje zvuka na valjak i njegovu reprodukciju s valjka na površini kojega su zvukovi registrirani u obliku spiralne brazde. Zvuk ulazi u lijevak i na titranje pobuđuje membranu na koju je vezana igla koja urezuje brazdu u vosku na površini rotirajućeg valjka. Kod reprodukcije titranje igle u brazdi valjka prenosi se na membranu i pretvara u zvuk.