glukoza

glukoza (grožđani šećer, dekstroza, D-glukoza, glikoza), C6H12O6, bijela kristalna tvar, slatka i lako topljiva u vodi. Najrašireniji monosaharid u prirodi. Ima je u sokovima voća, a vezana kao sastojina disaharida (saharoze i laktoze), polisaharida (škroba i celuloze) i glikozida. Djelovanjem enzima oslobađa se od ovih spojeva. Čovječja krv sadrži do 0,1% glukoze. Povišena količina glukoze u krvi (hiperglikemija) nalazi se kod šećerne bolesti (dijabetesa). Glukoza je najvažniji produkt razgradnje ugljikohidrata. Ljudski je organizam asimilira najlakše od svih šećera. Industrijski se dobiva iz škroba grijanjem s kiselinama pod tlakom i ukuhavanjem u vakuumu nakon filtracije. Služi kao umjetna hrana bolesnicima i daje se rekonvalescentima za jačanje. Upotrebljava se u prehr. i tekst. ind., u proizvodnji bojila, u medicini u obliku infuzije i injekcija.