Kaapprovinsie (Kaap Die Goeie Hoop) ili Cape Province (Cape of Good Hope), bivša provincija na jugu Južnoafričke Republike, 1994. podijeljena na provincije Northern Cape, Eastern Cape i Western Cape. U pretkolonijalno doba uglavnom područje Sana (Bušmana) i Khoikhoina (Hotentota), na istoku naroda Xhosa i Zulu. Prva europska kolonija (naselje Kaapstadt, za potrebe Nizozemske istočnoindijske kompanije) osnovana je 1652. godine 50-ak km sjeverno od Rta dobre nade, po kojem dobiva ime. Nizozemski kolonisti postupno razvijaju svoj jezik afrikaans i sebe nazivaju Afrikaaneri ili Boer i Buri (to jest seljaci, poljoprivrednici). Kolonija se širi u unutrašnjost na visoravan Karoo (ovčarstvo) i uz obalu na istok, domoroci se lako potiskuju do dodira s Bantu-narodom Xhosa (uz rijeku Great Fish, 1779) koji pružaju jak oružani otpor. Britanci zauzimaju koloniju Kaap 1795. (do 1803) i ponovno 1806, a nakon Bečkoga kongresa 1914. Nizozemska je se trajno odriče u korist Velike Britanije. Nakon sukoba s britanskim vlastima (razne reforme, uključujući ukidanje ropstva 1835. i anglizacija) Nizozemci sele u unutrašnjost (Great Trek, oko 13 000 Bura) te, svladavši ponajprije pleme Zulu, osnivaju republike Natal, Transvaal i Oranje. Kolonija Kaap, sada Cape, pobjeđuje u ratovima s Xhosama na sjeveroistoku i do 1894. proširuje se do današnjih granica s Natalom, uz rijeku Umtamvuna. Otkriće dijamanata (1867) u unutrašnjosti potiče britansko širenje i aneksiju područja Griqualand West (1871) koloniji Cape unatoč protivljenju burske republike Oranje. Nakon burskih ratova, Transvaal i Oranje postaju kolonije (1902) koje su 1910. spojene s kolonijama Natal i Cape u Južnoafrički savez sa statusom dominiona. U Južnoafričkom savezu kolonije su postale provincije.