Luini, Bernardino (zvan Lupino), tal. slikar (Luini, Lago di Como, o. 1480 – Milano, 1. VII. 1532). U ranoj fazi tipičan slikar ranorenesansne lombardijske škole, a od 1506. sljedbenik Leonarda da Vincija od kojega preuzima sfumato u koloristički… Nastavi čitati →
luizit (engl. lewisit, prema amer. kemičaru W. L. Lewisu /1878 – 1943/), bojni otrov iz skupine plikavaca; 2-klorvinil-diklorarsin, ClCH=CHAsCl2, otrovna tekućina, na koži stvara mjehuriće i nadražuje pluća.
Luj Filip (Kralj Građanin), francuski kralj (Pariz, 6. X. 1773 – Claremont Park, kraj Londona, 26. VIII. 1850). Odvjetak dinastije Bourbon-Orléans. Pristao uz Francusku revoluciju. Nakon svrgnuća kralja Karla X. (Srpanjska revolucija, 1830) postao regent… Nastavi čitati →
Luj II. Mucavac, zapadnofranački (franc.) kralj (?, 1. XI. 846 – Compiègne, 10. IV. 879). Sin Karla I. Ćelavoga. Postavljen za kralja Akvitanije od 867. Nakon očeva proglašenja za cara i odlaska u Italiju 875.… Nastavi čitati →
Luj III., zapadnofranački (franc.) kralj (?, 863 – Saint-Denis, 5. VIII. 882). Sin Luja II. Mucavca. Nakon očeve smrti 879. zavladao zajedno s bratom Karlomanom kao suvladarom; 880. podijelili kraljevstvo, L. III. preuzeo je upravljanje Neustrijom i… Nastavi čitati →
Luj IX. Sveti, francuski kralj (Poissy, kraj Pariza, 25. IV. 1214 – Kartaga, Tunis, 25. VIII. 1270). Sin → Luja VIII. Lava. Okrunjen za kralja 1226. Samostalno vladao od 1234. Iste godine oženio… Nastavi čitati →
Luj V. Lijeni, francuski kralj (?, 967 – kraj Compiègnea, 21. V. 987). Suvladar oca → Lotara od 979, samostalno zavladao 986. Njegovom pogibijom u lovu izumrla je muška loza Karolingâ, a naslijedila ju je vladarska… Nastavi čitati →
Luj VI. Debeli, francuski kralj (Pariz, 1. XII. 1081 – Béthisy-Saint-Pierre, Pikardija, 1. VIII. 1137). Sin → Filipa I. Capeta. Samostalno zavladao 1108. Učvrstio vlast u Île-de-Franceu vodeći dugotrajne ratove s velikašima oko Pariza i… Nastavi čitati →
Luj VII. Mladi, francuski kralj (?, 1120 – Pariz, 18. IX. 1180). Sin → Luja VI. Debeloga. Vladao od 1137. S njemačkim carem Konradom III. poveo II. križarski rat (1147–49); doživio težak poraz kraj Laodiceje… Nastavi čitati →
Luj VIII. Lav, francuski kralj (Pariz, 5. IX. 1187 – Montpensier, 8. XI. 1226). Sin kralja → Filipa II. Augusta. Vladao od 1223. Ratovao protiv engleskoga kralja Ivana Bez Zemlje (1216–17); isprva uspješno, ali… Nastavi čitati →
Luj X. Svadljivac, kralj Navarre i franc. kralj (Pariz, 4. X. 1289 – Vincennes, kraj Pariza, 5. VI. 1316). Najstariji sin Filipa IV. Lijepoga i Ivane Navarrske. Kralj Navarre od 1305. do 1314; za franc.… Nastavi čitati →
Luj XI., franc. kralj (Bourges, 3. VII. 1423 – Plessis-du-Parc, kraj Toursa, 30. VIII. 1483). Sin kralja Karla VII. iz vladarske kuće Valois. Vladao od 1461. Porazio ligu franc. velikaša (1465), te uspio ovladati Burgundijom,… Nastavi čitati →
Luj XII., francuski kralj (dvorac Blois, 27. VI. 1462 – Pariz, 1. I. 1515). Odvjetak pobočne loze Valois Orléans. Naslijedio Karla VIII. 1498. Nastavio politiku ekspanzije u Italiji. U savezu s papom Julijem II.… Nastavi čitati →
Luj XIII. Pravedni, franc. kralj (Fontainebleau, 27. IX. 1601 – Saint-Germain-en-Laye, 14. V. 1643). Sin Henrika IV. iz kuće Bourbon. Okrunjen 1610; za njegove maloljetnosti stvarnu vlast u zemlji imao kardinal A. Richelieu. Na njegov… Nastavi čitati →
Luj XIV. Kralj Sunce, francuski kralj (Saint-Germain-en-Laye, 5. IX. 1638 – Versailles, 1. IX. 1715). Sin → Luja XIII. Okrunjen 1643. U doba njegove maloljetnosti, protiv vladanja njegove majke Ane Austrijske i kardinala Mazarina… Nastavi čitati →
Luj XV. Omiljeni, francuski kralj (Versailles, 15. II. 1710 – Versailles, 10. V. 1774). Praunuk kralja → Luja XIV. Okrunjen 1715; za njegove malodobnosti (do 1723) vladali su vojvoda Filip od Orléansa i… Nastavi čitati →
